Πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν καθημερινά αρκετές δυσκολίες με τα παιδιά τους. Τα περισσότερα προβλήματα μεταξύ των γονέων και των παιδιών πηγάζουν από την έλλειψη καλής και σωστής επικοινωνίας. Η δημιουργία μίας καλής επικοινωνίας είναι κάτι που ξεκινά από την πρώτη κιόλας ημέρα γέννησης του παιδιού. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του επικοινωνιακό ον. Επικοινωνούμε όχι μονάχα με τη γλώσσα μας, αλλά και με τη γλώσσα του σώματος. Μέσα από την αγκαλιά η μητέρα μπορεί να μεταδώσει όλα τα τρυφερά και θετικά συναισθήματα που νιώθει για το παιδί. Όταν έχουμε μία σωστή επικοινωνία ταυτόχρονα έχουμε και μία υγιή σχέση με το παιδί η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα τόσο για το παιδί όσο και για όλη του την οικογένεια. Ο τρόπος με τον οποίο συνδέεται ένα παιδί με το πρώτο του σύστημα στο οποίο μεγαλώνει, δηλαδή με τα μέλη της οικογένειάς του, δείχνει σε ένα βαθμό πώς το παιδί πρόκειται να συνδέεται στο μέλλον με το περιβάλλον του. Η καλή επικοινωνία με τους γονείς προωθεί τη συναισθηματική, ψυχική, κινητική και γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού. Τι είναι αυτό που θα μας βοηθήσει λοιπόν να δημιουργήσουμε μία καλή επικοινωνία με το παιδί;
- Ενεργητική ακρόαση.
Συνήθως οι γονείς νομίζουν ότι ακούν το παιδί τους, το ερώτημα όμως είναι αν το ακούν σωστά. Στη σημερινή εποχή οι άνθρωποι έχουν μάθει να είναι περισσότερο λογικοί παρά συναισθηματικοί με αποτέλεσμα να έχουν μία ανταλλαγή πληροφοριών με τα παιδιά τους, παρά συναισθημάτων. Το ζητούμενο είναι να μάθουν οι γονείς να ανιχνεύουν συναισθήματα και να μάθουν να εκφράζουν και τα δικά τους. Για παράδειγμα, όταν γυρίζει το παιδί απ το σχολείο η μαμά θα ρωτήσει: Έγραψες καλά; Πεινάς; Αυτό είναι μία ανταλλαγή πληροφοριών. Τα παιδιά χρειάζονται κάτι παραπάνω όμως στην επικοινωνία με τους γονείς τους. Με την ενεργητική λοιπόν ακρόαση οι γονείς μαθαίνουν να αποκωδικοποιούν σωστά τα μηνύματα που στέλνουν τα παιδιά τους και στοχεύουν στο συναίσθημα πίσω από τα λόγια, πχ. Εάν γυρίσει το παιδί κατσουφιασμένο από το παιχνίδι με το φίλο του και ο γονιός το ρωτήσει πώς πέρασε, εάν η απάντηση είναι «καλά» ο γονιός δεν πρέπει να μείνει στο καλά, αλλά χρειάζεται να μείνει στο κατσουφιασμένο του πρόσωπο. Σημαντικό επίσης είναι όταν ακούσουμε προσεκτικά αυτό που μας είπε το παιδί, να στείλουμε πίσω το μήνυμα αποκωδικοποιημένο προκειμένου να επιβεβαιώσει εάν καταλάβαμε σωστά. Εδώ θα πρέπει ο γονιός να προσέξει να μην προβεί σε κανενός είδους αξιολόγηση, γνώμη ή αιτιολόγηση, αρκεί μόνο να ανατροφοδοτήσει το μήνυμα ώστε να δει εάν κατάλαβε σωστά. Δείχνουμε κατανόηση και ενσυναίσθηση για τα συναισθήματα του παιδιού κι έτσι το διευκολύνουμε να μιλήσει περισσότερο και να αναπτύξει βαθύτερα τις σκέψεις του.
2.Τακτική συνομιλία.
Είναι σημαντικό οι γονείς να παρατηρούν πότε έχει διάθεση να μιλήσει περισσότερο το παιδί. Τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, δεν έχουν πάντοτε την ίδια όρεξη για κουβέντα. Για παράδειγμα, όταν το παιδί είναι στην τηλεόραση, οι προσπάθειες για συνομιλία με το παιδί είναι πιο πιθανό να πέσουν στο κενό, καθώς η τηλεόραση είναι ένα μέσο που το απορροφάει εκείνη την ώρα. Αντιθέτως όταν το παιδί ζωγραφίζει ή παίζει ένα παιχνίδι, είναι μία ευκαιρία να αρχίσει τη συνομιλία ο γονέας, δείχνοντας ενδιαφέρον για αυτό που κάνει, δημιουργώντας έτσι ένα θετικό κλίμα για την ανάπτυξη καλής επικοινωνίας. Όσο περισσότερο ενδιαφέρον δείχνει ο γονέας για το τι συμβαίνει στη ζωή του, τόσο περισσότερο ενθαρρύνει τα παιδιά να μιλήσουν για τον εαυτό τους, τα προβλήματα και τις σκέψεις τους. Πολλές φορές τα παιδιά ξεκινάνε να λένε κάτι που τους απασχολεί, περιμένοντας να δουν κάποια αντίδραση από το γονιό. Εάν ο γονέας τα διακόπτει, εκνευρίζεται, ασκεί κριτική ή δεν προσέχει σε αυτό που λέει, το παιδί αποθαρρύνεται και τηρεί αμυντική στάση. Εάν νιώσει όμως ασφάλεια, τότε συνεχίζει και ξεδιπλώνει όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.
3.Διάθεση χρόνου
Αναμφισβήτητα οι ραγδαίες αλλαγές στην εποχή μας έχουν επιφέρει διαφοροποιήσεις στη δομή και τη λειτουργία της οικογένειας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι γονείς να περνούν αρκετό χρόνο μακριά από τα παιδιά τους. Αυτό που τονίζουν ψυχολόγοι και παιδαγωγοί είναι η σημασία της ποιότητας του χρόνου που περνούν με τα παιδιά οι γονείς και όχι τόσο η διάρκεια. Επομένως, ανάλογα με την ηλικία και το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού, είναι σημαντικό οι γονείς να επιλέξουν δραστηριότητες που συμβάλλουν στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του παιδιού. Μακριά από κάθε ερέθισμα λοιπόν, κλείνουμε τηλεόραση, αφήνουμε στην άκρη κινητά και τάμπλετ και είμαστε ολοκληρωτικά εκεί, αφιερωμένοι στα παιδιά. Το να περνάτε ποιοτικό χρόνο δε σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε κάτι πολύ συναρπαστικό, το να είστε εκεί για τα παιδιά έτοιμοι να τα ακούσετε και να ανταποκριθείτε στις ανάγκες του, είναι ένα αίσθημα ασφάλειας και αυτό είναι που χρειάζεται κάθε παιδί από τον γονιό του.