Συμβουλές για γονείς μαθητών την εποχή της τηλεκπαίδευσης από την Σχολική Ψυχολόγο του σχολείου μας Νικολία Βασιλακάκη.

Τους τελευταίους μήνες η πανδημία του COVID-19 μας έχει φέρει αντιμέτωπους με μία νέα πραγματικότητα, σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας. Έχει αλλάξει η καθημερινή μας ρουτίνα και οι συνήθειές μας και αυτό μας κάνει να νιώθουμε ανάμεικτα συναισθήματα. Οι νέες συνθήκες απαιτούν από μικρούς και μεγάλους την ενεργοποίηση νέων δεξιοτήτων για την καλύτερη προσαρμογή σε αυτές.

Μία από τις συνήθειες των μικρών παιδιών που έχει αλλάξει προκειμένου να προστατευτούμε από την πανδημία αυτή είναι η πρόσβαση στο σχολείο. Τώρα λοιπόν εκπαιδευτικοί και μαθητές καλούνται να εντάξουν στην καθημερινότητά τους έναν νέο όρο, αυτόν της «τηλεκπαίδευσης». Μαζί με αυτούς καλούνται και οι γονείς να αναλάβουν έναν νέο ρόλο μέσα στην οικογένεια, αυτόν δηλαδή του συνδετικού κρίκου ανάμεσα σε σχολείο και παιδί. Η τηλεκπαίδευση προάγει την ασφάλεια των παιδιών μέχρι να μπορέσουν να επιστρέψουν ξανά πίσω στα θρανία, ταυτόχρονα όμως αποτελεί και μία νέα πρόκληση για όλους.

Έχοντας ήδη περάσει αρκετό διάστημα από την ένταξη της τηλεκπαίδευσης στην καθημερινότητά μας, θα παραθέσω κάποιες συμβουλές στους γονείς που θα βοηθήσουν την ομαλή διεξαγωγή των μαθητών στο σπίτι.

1.Στάση των γονιών

Οι γονείς  διαδραματίζουν τον κεντρικότερο ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, των σκέψεων, των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς των παιδιών. Τα παιδιά παρατηρούν, καταγράφουν και αναπαράγουν τη συμπεριφορά των γονιών τους, μιμούμενα αρχικά τη συμπεριφορά αυτή. Επομένως, η θετική και αισιόδοξη στάση των γονέων σχετικά με την τηλεκπαίδευση αλλά και γενικότερα με τη δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε μεταφέρεται στο παιδί και το βοηθάει να νοηματοδοτήσει όλο αυτό που συμβαίνει. Για παράδειγμα, μπορούν οι γονείς να σταθούν στο γεγονός ότι δεν χρειάζεται τα παιδιά να φοράνε τη μάσκα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και έτσι βλέπουν τα πρόσωπα των φίλων και των δασκάλων τους.

2. Οργάνωση του χώρου και του χρόνου

Για μία αποτελεσματική τηλεκπαίδευση είναι σημαντικό να επιδιώξουμε τη διαμόρφωση μιας νέας καθημερινής ρουτίνας, όσον αφορά το χώρο και το χρόνο.

Χρόνος

  • Η διατήρηση μιας σταθερής ώρας που θα ξυπνάτε το πρωί, του μεσημεριανού γεύματος, εκπαιδευτικής δραστηριότητας, ξεκούρασης, βόλτας, νυχτερινής κατάκλισης.
  • Πριν ξεκινήσει η τηλεκπαίδευση θα πρέπει ο γονιός να έχει φροντίσει ώστε να μην γίνονται διασπαστικές κινήσεις κατά τη διάρκεια του μαθήματος (πχ. Να έχει πάει τουαλέτα, να έχει γευματίσει, να έχει δίπλα του νερό κλπ.)

Χώρος

  • Για το διάστημα που θα διαρκέσει η τηλεκπαίδευση είναι σημαντικό για τα παιδιά να ορίσουν ένα συγκεκριμένο δωμάτιο ή χώρο του σπιτιού που θα είναι για λίγο το «σχολείο» του. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ή μικρό είναι το σπίτι, ορίστε έναν χώρο που θα γίνονται σταθερά τα μαθήματα. Διαφορετικά, με τις συνεχείς εναλλαγές το παιδί δυσκολεύεται να προσαρμοστεί και να οργανωθεί και θα αποσπάται η προσοχή του.
  • Το μέρος που θα μελετάει είναι βοηθητικό να μην είναι αφαιρετικό, δηλαδή να απομακρυνθούν αντικείμενα που θα του αποσπάσουν την προσοχή και η τοποθέτηση οθόνης να είναι μπροστά από έναν τοίχο και όχι μπροστά από ένα παράθυρο ή με θέα όλο το σπίτι. Εδώ μπορείτε να προσθέσετε και ένα μπουκάλι νερό ώστε το παιδί να μη σηκώνεται να πηγαίνει συνεχώς κουζίνα.

3.Ντύσιμο

Παίζει σημαντικό ρόλο το παιδί να νιώθει άνετα στο χώρο του, ταυτόχρονα όμως χρειάζεται να καταλάβει ότι αυτή δεν είναι η ώρα του παιχνιδιού/χαλάρωσης. Ξυπνώντας το πρωί και έπειτα από την πρωινή του ρουτίνα, ντύστε το παιδί σας όπως θα το ντύνατε και για να πάει στο σχολείο του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το παιδί να μπει σε ρυθμούς αφύπνισης και θα νιώσει ότι πρέπει να εργαστεί. Παραμένοντας ντυμένο με τις πιτζάμες το παιδί αποκτά μία πιο χαλαρή διάθεση που δε συνάδει με το σκοπό μας.

4. Οδηγίες γονέων και οριοθέτηση

  • Χρειάζεται σαφής διαχωρισμός των γονέων μεταξύ χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων για εκπαίδευση από τη χρήση για ψυχαγωγία.
  • Είναι λογικό ένας από τους δύο γονείς να βρίσκεται δίπλα στο παιδί ήρεμος ώστε να τα βοηθάει με τις οδηγίες της δασκάλας ή σε τυχόν τεχνικές δυσκολίες, καθώς καλείται να επιτελέσει έναν πρωτόγνωρο ρόλο, το συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε εκπαιδευτικό-μαθητή. Τα όρια όμως είναι πολύ λεπτά και θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς την ενίσχυση της αυτονομίας και της ανεξαρτητοποίησης σιγά-σιγά των παιδιών κατά την παρακολούθηση των μαθημάτων, σε όποιες ηλικίες ή περιπτώσεις δύναται αυτό.
  • Αποφύγετε να μπείτε σε ρόλο εκπαιδευτικού λέγοντας «κοίτα τα άλλα παιδιά πως κάθονται», «γράφε πιο γρήγορα». Υπάρχει μαζί του ο αρμόδιος, ο δικός σας ρόλος είναι καθαρά βοηθητικός και επικουρικός.

5.Ευελιξία

Σημαντικός παράγοντας για την όσο γίνεται καλύτερη προσαρμογή των παιδιών σε αυτή την καινούρια πραγματικότητα είναι ο βαθμός ευελιξίας των γονέων, η ικανότητα δηλαδή να κάνει κάποιος τις απαραίτητες αλλαγές ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί  σε νέες καταστάσεις.  Τι σημαίνει αυτό στη συγκεκριμένη περίπτωση; Σημαίνει ότι όσο πιο δεκτικοί  είναι οι γονείς στο να δοκιμάσουν νέα πράγματα και να πάρουν πρωτοβουλίες, προσανατολισμένοι  πάντα σε ένα θετικό αποτέλεσμα, τόσο καλύτερη θα είναι η προσαρμογή των παιδιών σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες και τόσο πιο ισορροπημένα θα βγουν από αυτές.

6. Χρόνος προσαρμογής

 Είναι σημαντικό οι γονείς να θυμούνται ότι κανένας εκπαιδευτικός ή παιδί δεν έχει ξανακάνει μάθημα μέσω τηλεδιάσκεψης. Είναι κάτι καινούριο για όλους και όλοι νιώθουμε άγχος, φόβο, πίεση. Κάθε παιδί έχει διαφορετική ψυχοσύνθεση και διαφορετικό χρόνο προσαρμογής σε νέες καταστάσεις. Άλλοι ανησυχούν περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Άλλοι προσαρμόζονται γρήγορα ενώ κάποιοι άλλοι όχι τόσο. Δώστε λοιπόν χρόνο στο παιδί και αφήστε το ελεύθερο να εκφράσει όλα τα συναισθήματα τα οποία νιώθει για αυτή την καινούρια καθημερινότητα που βιώνει. Είναι σημαντικό να επιβραβεύετε όχι μόνο το καλό αποτέλεσμα, αλλά την προσπάθεια που κάνει ανεξαρτήτως αυτού. 

Τέλος υπενθυμίστε στο παιδί σας πως αν δεν τα καταφέρνει καλά στις τηλεδιασκέψεις δεν σημαίνει πως δεν είναι καλός μαθητής-τρια, αντιθέτως σημαίνει πως είναι ένα δυνατό παιδί που βάζει τα δυνατά του και δεν τα παρατάει και οι δάσκαλοί του χαίρονται που το βλέπουν αυτό και είναι περήφανοι!